EPE – De ‘Wandeling van de week’ is een rubriek van Dennis Dekker (www.mediamagneet.nl). Hij wandelt met inspirerende mensen die iets over hun onderscheidende visie, eigenaardige passies of bijzondere dromen vertellen. Deze week loopt Dennis samen met Jan van Nieukerken uit Epe. Jan heeft in zijn leven diverse bijzondere stappen gezet. Een wandeling als deze gebruikt hij naar eigen zeggen om z’n hoofd leeg te lopen. Ik loop met hem mee.
Jan is restaurateur van piano’s en vleugels. Dat is zeer minutieus werk, waardoor hij regelmatig z’n zinnen moet verzetten. Even nergens aan denken. Dat kan na en tijdens dergelijke lastige klussen, heerlijk zijn. Vanmiddag ook weer. “Ik hou van jouw rubriek en lees de verhalen graag. Ik zou ook wel eens iets willen delen: de nauwkeurigheid van mijn werk aan de ene kant en de vrijheid van het wandelen aan de andere kant.”
We beginnen deze wandeling aan de Lange Veenteweg. Daar woont Jan sinds een paar maanden. Zijn bedrijfsruimte (Piano technisch atelier Van Nieukerken) is er ook gevestigd. Hij vertelt enthousiast over de muzikale familie waar hij uitkomt. Z’n moeder gaf jaren achtereen pianoles aan huis, z’n vader werkte als docent bij diverse conservatoria. Z’n twee oudere zussen hebben allebei ook conservatorium gedaan. “Kortom: muziek zit bij onze familie echt in de genen.”
Maar Jan bepaalt al snel dat de theoretische en de uitvoerende kant van de muziek hem niet trekt. “Ik speelde cello, had ook wel het nodige talent. Ik herinner me nog dat er tijdens mijn middelbare schooltijd al werd geconcludeerd dat ik de mogelijkheid had direct door te stromen naar het conservatorium.”
Technisch denken, problemen oplossen
Toch gaat hij daar niet mee verder. “Al dat gereis en het spelen voor mensen, daar liep ik niet echt warm voor. Sterker: ik was er zelfs een beetje bang voor: plankenkoorts. Ik wilde veel liever doen wat ik als 6-jarig jochie al eens uitsprak: ‘ik ga ooit verder in de techniek’.” Die duidelijke voorkeur openbaart zich snel daarna. Radio’s en andere elektronische apparatuur uit elkaar halen en begrijpen hoe iets werkt. Problemen en uitdagingen zelf oplossen. Met z’n handen werken. Technisch denken. Dát is waar Jans ware liefde zit.
Dan gebeurt er iets dat zijn leven op de kop zet. Zijn hele wereld staat stil. Eigenlijk jarenlang. “Mijn beste vriend overleed. Ik ben daar heel lang helemaal kapot van geweest.” Het zijn zware jaren. Toch gaat Jan niet bij de pakken neer zitten. Hij wil juist verder. Altijd maar verder. Zijn technische droom werkt louterend en brengt uitkomst. Want daarmee kan hij tóch bereiken wat hij als klein jongetje al aangegeven heeft. Hij wordt pianorestaurateur.
Tuinhuisje
De Lange Veenteweg wordt de Dijkhuizerweg. De Dijkhuizerweg wordt de Dijkhuizerzandweg. Jan wandelt verder en blijft vertellen. Ik luister geboeid. “Mijn wandeltocht richting de muziektechniek begon als volgt. Toen de vleugel van mijn vader een grote mechaniekrevisie moest krijgen, ben ik zeer geïnteresseerd geraakt in deze pianotechniek. Ik wilde daar alles over weten.” Hij gaat mee naar het bedrijf dat deze revisie uitvoert en komt daar uiteindelijk zelfs te werken. “Uiteindelijk merkte ik dat werken voor een baas voor mij niet makkelijk is. Ik stel altijd kritische vragen. Waarom wordt iets gedaan zoals het altijd gedaan wordt? Waarom kan iets niet op een andere manier opgepakt worden? Ik vond dat moeilijk. Wilde soms veel liever ‘out of the box’ denken en een, in mijn ogen, een veel beter alternatief verzinnen.”
Jan stopt bij het bedrijf. Ineens komt er ruimte in zijn hoofd om zijn daadwerkelijke droom waarheid te laten worden. Hij krijgt de mogelijkheid om voor zichzelf te beginnen. Rondom de eeuwwisseling verbouwt hij eigenhandig het tuinhuisje achter zijn ouderlijk huis in Oene. Naast een fijne plek om te wonen, komt daar zijn eerste ‘piano atelier’. “Klanten waren al snel zeer enthousiast over mijn werk.” Na enkele jaren heeft Jan dus veel meer werkruimte nodig want zijn opdrachtenportefeuille wordt met rasse schreden groter.
Politoeren
We wandelen verder door het buurtschap Dijkhuizen. Deze zandweg loopt door tot aan de Brinkgreverweg. De rand van het Eper dorpscentrum doemt op. Jan vertelt dat hij dit rondje vaker loopt. “Ik doe dat puur om mijn hoofd leeg te maken.” Helemaal wanneer ik uren in die werkplaats bezig ben. Nu ben ik bijvoorbeeld bezig met een deel van een vleugel waarbij een gedeelte hout vervangen en gerepareerd is. Dat breng ik nu weer op kleur. Laagje voor laagje. Dat is niet gewoon verven. Dit noemen ze politoeren of french polishing. Dat doe ik volgens een eigen uniek procedé. Het kost veel tijd. Maar dat vind ik niet erg. Heel eerlijk? Ik vind het juist heerlijk.”
Inkijkje in ambacht van Eper pianorestaurateur
Jans bedrijf wisselt sindsdien van plek naar plek in Epe. Inmiddels werkt hij nu een aantal maanden in de bedrijfshal aan de Lange Veenteweg. Pal achter zijn huis. Daar staan diverse piano’s en vleugels in opslag. Dit maakt dat de komende maanden goed gevuld zijn, qua opdrachten. “Wat ik anders doe dan veel anderen? Ik denk in maatwerk. Ieder instrument is anders.”
Naast een huis of een auto is de aanschaf van een vleugel of een piano de grootste investering die iemand doet. Dan moet je daar dus ook goed mee omgaan, vindt Jan. “Ik ga uit van het bestaande concept en jarenlange tradities met behoud van het karakter. Daarbij schuw ik niet om moderne materialen toe te passen. Dit draagt dan ook bij aan het behoud van oude instrumenten die als instrument inzetbaar blijven en niet verworden tot een museumstuk. Daar waar anderen soms zeggen: ‘die piano is zo moeilijk te repareren, hier begin ik niet aan’, denk ik al snel: kom maar op!”
Die aanpak maakt hem onderscheidend. Alles voor dat ene grote doel: elke keer weer een prachtig eindresultaat opleveren. Daar doet Jan ook alles voor. Zo is er een goed geoutilleerde werkplaats, zelfs een droogkamer voor klankbordreparaties aanwezig in zijn bedrijfsruimte. “Dat is ook nodig wanneer je alles letterlijk zelf in eigen hand wilt hebben.” Naast reviseren en restaureren stemt Jan ook piano’s en vleugels en geeft hij advies op het gebied van klimaatbeheersing van het instrument, zo besluit hij aan het eind van onze wandelroute. “Ik hoop dat ik met dit verhaal een inkijkje heb kunnen geven in het ambacht van pianorestaurateur. Ik vond het fijn om even samen met jou mijn hoofd leeg te lopen.”
Deze ‘Wandeling van de week’ is gelopen met Jan van Nieukerken uit Epe. Hij is pianorestaurateur en wandelt dagelijks graag om z’n hoofd leeg te lopen.
Wil je genieten van meer wandelingen? Klik dan hier!