EPE – In de rubriek ‘Wandeling van de week’ interviewt Dennis Dekker inspirerende mensen die iets over hun onderscheidende visie, eigenaardige passies of bijzondere dromen vertellen. Deze week loopt Dennis samen met Marcel van der Wulp (52) uit Zwolle. De geboren en getogen Heerdenaar is in deze regio vooral bekend als muziekdocent en dirigent. Zo is hij al jaren werkzaam bij het Cultuurplein en geeft hij vele mensen muziekles. Ook is hij dirigent van het Projectorkest Serenova en van het orkest van de Koninklijke Harmonie Epe. Kortom, genoeg om over te praten. We beginnen onze wandeling bij Kulturhus EGW aan de Stationsstraat in Epe.
Eén eerste, vrij belangrijke vraag? “Marcel, hoe ver gaan we eigenlijk wandelen?” Iedereen die Marcel kent, weet dat de rechterkant van zijn lichaam ‘wat moeilijk’ meewerkt… Terwijl we beginnen aan onze wandeling vertelt hij er over. “Ik heb eigenlijk ‘net niet niet-aangeboren hersenletsel’, haha”, lacht hij. “Drie dagen na mijn geboorte ontwikkelde zich helaas toch nog een cerebrovascular accident (CVA) bij mij. Met als gevolg dat de ene kant van mijn lichaam sindsdien niet meer goed meewerkt. Maar niet getreurd: lopen lukt prima hoor. Ik voel me geenszins beperkt. Wat mij betreft doen we een rondje langs het Jaagpad langs het kanaal en gaan we vervolgens via de Vemderweg weer terug. Ik beweeg dagelijks, dat moet ook van mijn fysiotherapeut. Stijve spieren zijn funest. Helemaal voor mij.”
Paplepel
Als derde kind van de familie Van der Wulp uit Heerde kwam Marcel nergens tekort. Ook bij hem was er al snel een grote voorliefde voor muziek maken. “Muziek en het onderwijs is ons met de paplepel ingegoten. Mijn ouders waren allebei actief in het onderwijs. Daarbij zong mijn moeder in een koor en speelde mijn vader altsaxofoon bij het Koninklijk Fanfarekorps Wilhelmina in Heerde. Mijn oudere broer Jos, mijn zus Magda én ik: we zijn dus logischerwijs allemaal ook bij Wilhelmina muziek gaan maken.”
Marcels vervolgopleiding was overigens niet in Heerde. “Mijn broer en zus hebben lessen gevolgd op de RSG NO-Veluwe in Epe. Omdat ze dachten dat ik vanwege die beroerte niet goed genoeg kon fietsen, wilden ze me eerst naar Heerde laten gaan. Uiteindelijk heb ik toch voor de RSG gekozen. Al ging ik wel vaak met de bus trouwens. Ik vind fietsen totaal niet leuk, haha…”
Inmiddels zijn we het dorp Epe via de Oenerweg uitgelopen. We gaan de A50 over en slaan bij het Apeldoorns Kanaal linksaf. Het Jaagpad op dat langs het water ligt. Mijn wandelmaatje vertelt verder over zijn liefde voor muziek.
Docerend musicus hoorn
In die RSG-tijd bloeide Marcels muzikale interesse nog meer op. Zo was hij (net als vele muzikale middelbare scholieren in die tijd) lid van het Eper Jeugdorkest. En op 15-jarige leeftijd mocht hij de vooropleiding voor het conservatorium in Zwolle al gaan volgen. “Daar heb ik de studie docerend musicus hoorn met succes afgerond.” Ook behaalde hij zijn diploma voor de studie Algemene Muzikale Vorming (AMV) om zo als muziekdocent aan de slag te kunnen gaan. Inmiddels heeft hij al jaren een vast contract bij het Cultuurplein (voorheen Mamuze) en is hij actief als zzp’er (Marcels bedrijf heet Van der Wulp muzieklessen).
Hoe een willekeurige dag van een muziekleraar er uit ziet? Marcel neemt me mee. “Ik ga zo wat administratieve klussen doen voor het Cultuurplein. Vervolgens ga ik mijn muzieklessen geven. Eerst aan een aantal leerlingen van het Cultuurplein en daarna een privéles in Emst. Je zou wel kunnen zeggen dat ik dagelijks, inclusief reizen, zeker 10 uur met mijn werk bezig ben.”
Naast muziek maken en les geven is hij gaan dirigeren. Marcel lacht: “Mensen vragen zich vast af: kan hij dat wel, met dat slappe handje? Ik moet zeggen, het gaat prima en het is ook nog eens geweldig leuk om te doen. Zelfs met één hand.” Hij legt uit hoe hij dat dan doet. Vlak voor het dirigeren, plaatst hij zijn rechterhand stevig voor zijn borst en begint vervolgens met links te zwaaien. “Bij deze aangepaste vorm van dirigeren, moet ik soms wat meer heen en weer draaien om iedereen in het orkest goed te kunnen aankijken, maar dat is dan ook alles.”
Sinds 1994 heeft Marcel van der Wulp zich aangesloten bij de Koninklijke Muziekvereniging Harmonie Epe. Daar was hij eerst enkel muzikant, maar later vervulde hij ook diverse (bestuurs)functies. Vanaf 2011 is hij de dirigent van het Eper Harmonieorkest. Het orkest was 23 april nog één van de optredende muziekgezelschappen ter gelegenheid van ‘Programma 75 (+2) jaar Vrijheid Gemeente Epe’. “Dat was een prachtig concert, zeker! We hebben er ook veel voor geoefend.”
Fusie Eper Harmonie en Prins Bernhard Emst?
We lopen verder over het Jaagpad en slaan bij de Vemderweg linksaf. Hier spreekt Marcel nog wel even gerede twijfels uit over de toekomst van het Eper harmonieorkest. “Het gaat niet goed. Ik ontkom er niet aan om dit toch even te benoemen. De aloude Blaaskapel van de Eper Harmonie is een aantal jaren geleden al gestopt, de Malletband (groep van melodisch en niet-melodisch slagwerk) is er nog wel, maar wordt steeds kleiner. Ook zie ik dat het orkest tegenwoordig nog maar bestaat uit ongeveer twintig leden waarvan de gemiddelde leeftijd rond de 70 jaar is. Er is weinig aanwas, er is geen verjonging waarneembaar. Kinderen en jongeren hebben weliswaar muziekles, maar ze willen bijna nooit aanhalen bij een harmonieorkest. Nu weet ik best dat dit de landelijke trend is bij veel muziekverenigingen. Toch is dit wat mij betreft hét moment om, voor het voortbestaan van de Eper Harmonie, gesprekken te voeren met andere orkesten in de buurt.” Dat gebeurt overigens al, vervolgt Marcel. “Ons bestuur heeft samen met Muziekvereniging Prins Bernhard in Emst al verkennende gesprekken over een eventuele fusie. Natuurlijk zullen er bij beide partijen wat twijfels zijn, maar als je het mij persoonlijk vraagt, dan is zo’n fusie onvermijdelijk.”
Projectorkest Serenova
Een andere dirigentklus van Marcel? Projectorkest Serenova. Het symfonieorkest heeft al ruim 30 jaar zijn wortels liggen in het Eper muziekleven. Sinds een jaar of tien is Marcel daar dirigent. Dit bijzondere orkest neemt toehoorders op een laagdrempelige manier mee langs een stukje interessante geschiedenis op het gebied van klassieke muziek. “We spelen prachtige arrangementen van componisten als Mozart, Bach en Händel. Hoe dat dan klinkt? Mensen kunnen ons zondag 22 mei zien en horen. We spelen dan vanaf 14.30 uur een gratis toegankelijk concert voor het Eper KunsthuisKEK. In het kunsthuis zijn kunstwerken te zien van Han Lammers, Diana Joseph en Koos van der Meer.”
‘Muzikale voerder’
Marcels bron van inkomsten (‘al doe ik het helemaal niet voor het geld, als ik de huur kan betalen, vind ik het allang best’) vergaart hij toch voornamelijk als muziekdocent. Wat de kern is van die lessen voor jong en oud? “Muziek maken moet wat mij betreft vooral leuk zijn en leuk blijven. Muziekles geven en volgen is meer dan noten lezen alleen. Ik ben niet streng, ik verplicht niemand om dagelijks zo veel uur te oefenen. Ik ben er puur voor om te zorgen dat iemand ongedwongen en met plezier muziek maakt. Ik noem mezelf dus ook altijd ‘een muzikale voerder’. Als iemand veel voer wil, dan geef ik veel voer. Als iemand minder voer wil, dan is dat ook goed. Als er uiteindelijk maar verzadiging optreedt en als het maar leuk blijft.” Op deze laagdrempelige manier van muzieklessen volgen, komt talent vanzelf bovendrijven, weet Marcel. “Als ‘docent klein koper’ weet ik dat dit segment van instrumenten tegenwoordig wat moeilijker te verkopen is. We hebben nu even geen Kyteman die de trompet een paar jaren geleden in z’n eentje weer populair maakte. Of een Berdien Stenberg die ooit hetzelfde deed met de dwarsfluit.” Laat staan dat de hoorn erg populair is. Want dat is het instrument dat de muziekdocent zelf speelt en waarin hij is afgestudeerd aan het conservatorium. Hoe hij aan juist dit instrument gekomen is? “Ik was (vanwege mijn niet ontwikkelde rechterhand) op zoek naar een linkshandig blaasinstrument. De hoorn was snel gevonden.” Ook die hoorn is bij de jeugd niet populair. “Ik heb alleen maar oudere leerlingen die hoorn spelen. Kinderen kiezen toch vaker voor gangbaar koper zoals trompet of saxofoon. Toch is het best leuk om te weten dat zelfs popartiesten zoals The Beatles, de hoorn wel gebruikten in hun composities.”
Wilhelminaband
Om kinderen in de regio toch nog wat meer te enthousiasmeren om een muziekinstrument te gaan spelen, is Marcel (samen met Guido Cornet) afgelopen oktober de zogenaamde Wilhelminaband gestart. “Bij diverse basisscholen in de gemeente Heerde hebben we korte workshops gegeven om kinderen tussen 8 en 12 jaar enthousiast te maken om samen muziek te maken. Bij deze nieuwe jeugdband (een initiatief van Koninklijk Fanfarekorps Wilhelmina en Cultuurplein) kunnen de kinderen muzikale ervaring opdoen en wordt er jaarlijks zelfs twee keer opgetreden. De Wilhelminaband is onder meer te bewonderen tijdens het Heerdelijk Festival dat 11 juni van 15.00 tot 21.00 uur plaatsvindt op het Van Meurspark in Heerde.”
Ook voor de jeugd van Muziekvereniging Prins Bernhard Emst ontwikkelde Marcel onlangs een leuk programma. “Ik ben daar de docent koper en laat kinderen door een zestal proeflessen kennismaken met blaasinstrumenten.” Deze laagdrempelige aanpak werkt, inmiddels hebben zich al tien kinderen aangemeld. “Het zou mooi zijn dat dit voor deze kinderen de opmaat is naar de Speelgroep van de vereniging.”
Via de Dophoeveweg, de Plekweversweg en de Brinkgreverweg lopen we het Eper centrum weer in. Ik vraag of het lopen nog goed gaat. “Ja hoor, als het minder dan 15 kilometer is, dan heb ik geen last. Is de route langer, dan zou mijn rechtervoet iets kunnen gaan knikken en zwikken. Afwikkelen is met mijn rechtervoet niet mogelijk, ik klap hem neer op de grond. Bij langere wandeltochten wordt dat wat ongecontroleerder. Dat is de reden dat ik een beetje waggel en een gek loopje heb.” Samen concluderen we dat er zelfs een bepaald ritme in zit. Deze muziekdocent annex dirigent loopt in driekwartsmaat. Na de Slathstraat en Parkweg gaan we op de Stationsstraat linksaf. Na een paar honderd meter doemt Kulturhus EGW weer op. We nemen afscheid waar we onze wandeling begonnen zijn. Marcel tot slot: “Hoe ver hebben we eigenlijk gelopen? Ruim negen kilometer? Mooi! Mijn fysiotherapeut zal trots op me zijn. Voor vandaag heb ik mijn stappen wel weer gezet.”
De 51e editie van de ‘Wandeling van de week’ heb ik gelopen met muziekdocent en dirigent Marcel van der Wulp.
Wil je genieten van meer wandelingen? Klik dan hier!